La Poubelle
OOKikKOOK, oktober 2021
In de wereld is het milieu een hot item en de afval verwerking is daar een belangrijk onderdeel van. Allerlei overheidsinstanties hebben met het scheiden, ophalen en de verwerking van het afval te maken en hebben de zorg dat het allemaal goed geregeld wordt. Zo ook in Frankrijk en bij ons op het platteland. Hier in de dorpen en de gehuchten ligt de verantwoording voor het ophalen van ‘les déchetes’ (afval), bij de gemeenten en is het zo georganiseerd dat er in iedere plaats, op één of meerdere centrale punten, afval-rolcontainers geplaatst zijn. Bij ons in Jaufrenie staan deze containers aan de overkant van ons terrein, schuin tegenover onze oprit. Deze rolcontainers met klapdeksels hebben een inhoud van ruim 1000 liter. Een container met gele deksel voor het plastic en het papier en een geheel groene container voor het rest afval. Glas wordt op andere plekken in speciale glascontainers verzameld. De dorpsbewoners gooien hun afvalzakken in de containers en deze worden dan wekelijks, op vaste dagen, door een bedrijf met speciale vrachtauto’s geleegd. De afvalcontainers ofwel afvalbakken worden hier in Frankrijk ‘poubelles’ genoemd.
Deze benaming is eigenlijk wel bijzonder, want poubelle was de naam van de Parijse prefect Eugène Poubelle die van1831 tot 1907 leefde en die van een burgerlijke familie uit Caen kwam. Deze monsieur Poubelle was als ‘Préfet de la Seine’ in 1884 belast met de dagelijkse administratie van Parijs. Op 7 maart van dat jaar bracht hij een verordening uit wat de eigenaars van gebouwen verplichtte om afvalbakken ter beschikking te stellen voor hun huurders. Deze bakken dienden van een deksel te zijn voorzien en moesten voldoende ruim zijn om het huishoudelijk afval in te deponeren. De verordening verplichtte de sortering van afval in drie bakken, één voor bederfelijk afval, één voor papier en vodden en de laatste voor glas, aardewerk en oesterschelpen. Dit voorschrift was een zeer goede verbetering voor de hygiëne en gezondheid van de Parijse huishoudens. Het voorbeeld werd ook gevolgd door andere steden, maar het heeft wel tot het einde van de Tweede Wereldoorlog geduurd voor vuilnisbakken een algemeen gebruik werden.
Als wij in Jaufrenie in de tuin aan het werk zijn of op de oprit staan, zien en horen wij regelmatig, als er iemand bij een van de poubelles, de klep open en dicht doet en er dan iets in deponeert. Meestal worden we door de desbetreffende dan altijd even begroet. De meeste Franse inwoners van ons gehucht komen, met hun best wel zware afvalzakken, in de auto langs. Als ze dan met hun auto willen draaien en een stukje achteruit onze oprit oprijden, zwaaien wij meestal en we horen dan een: ”Bonjour, Paul et Paula, ça va?” waarop wij dan ook reageren met: “Bonjour, ça va!”, waarna ze dan zwaaiend wegrijden. Onze Franse buurvrouw Maude neemt vaak, als ze een wandelingetje gaat maken haar vuilniszak mee en gooit die bij het langs gaan in de poubelle, groet met: “Bonjour” en “Ça va?”, maakt even een praatje en wandelt dan weer verder. De oude buurman Robert komt altijd, krom voorovergebogen, naar de poubelle gestrompeld met het afval in zijn kruiwagen. Hij krijgt met moeite de deksel omhoog om zijn vuilniszak weg te gooien. Als wij hem zien dan helpen we meestal even, daarna neem ik de kruiwagen van hem over en Paula neemt Robert aan de arm en wandelen we zo babbelend terug naar zijn huis. Waar we altijd nog even met zijn vrouw Geneviève een praatje moeten maken. De Engelsen uit ons plaatsje komen meestal lopend naar de containers en dan wordt er altijd : “Hello” geroepen en: “How are You?”, waarna er een gesprekje volgt. Onze overbuurman Mike komt vaak op zijn maai-tractortje met aanhanger aan getuft om zo zijn afval naar de poubelles te brengen. Vaak rijdt hij dan nog even onze oprit op, om even te kletsen. In de zomermaanden wanneer er regelmatig toeristen in ons gehucht zijn, zien en horen wij wel eens dat die ook glas in of naast de containers gooien. Omdat dit niet kan en mag, spreken buurman Mike en ik deze mensen hierover wel eens vriendelijk aan, om ze uit te leggen waar ze het glas wel kwijt kunnen. Met deze voorvalletjes zorgt de poubelle, zo nu en dan voor wat voor reuring hier op het rustige platteland.
De nazaten van Eugène Poubelle vinden het misschien niet altijd even leuk dat ze door hem nu: ‘afvalbak’ heten, maar aan de andere kant zullen ze best wel trots en dankbaar zijn, omdat hun voorvader in 1884 al een soort milieuactivist was en een voorvechter voor duurzaamheid. Wij in Jaufrenie zijn Eugène Poubelle ook dankbaar want door hem zijn er in ons gehucht, rond de afvalcontainers, al heel wat gesprekken gevoerd en contacten gelegd. Wij hebben daar plezier van en koesteren dit en gooien deze ervaringen dus niet zomaar weg …. zelfs niet in een ‘poubelle’.
Met de groeten uit Jaufrenie. P+P
