Gratis water
OOKikKOOK, juli 2021
Als je een keer in de Dordogne komt is het zeker de moeite waard om Périgueux te bezoeken. Deze oer gezellige stad, vol kunst en historie, is dan ook niet voor niets geclassificeerd als ‘ville d’art et d’histoire’. Je kunt in de binnenstad heerlijk door de oude straten en stegen ronddwalen en je vindt hier heel veel leuke terrasjes en restaurantjes. Het is erg gezellig om eens tussen de middag , in een zo’n typisch Frans restaurant, een hapje te gaan eten. Veelal kun je dan uit enkele drie gangen menu’s kiezen en daar bestel je natuurlijk, volgens goed Frans gebruik, een glas wijn van de streek bij.
Een menu in een Frans restaurant is altijd inclusief een mandje brood en wat veel mensen niet weten is, dat je ook gratis kraanwater kunt bestellen. Een karaf met kraanwater is in Frankrijk namelijk een onderdeel van het ‘couvert’ net als zout, peper en het mandje brood, want volgens een Franse wet uit 1967 heeft iedereen recht op water en moeten restauranthouders hun klanten op verzoek bij de maaltijd een gratis fles/karaf kraanwater schenken. Tenzij men specifiek mineraalwater wenst of water met een bubbel, dan mag de restauranthouder dit in rekening brengen, maar in de meeste restaurants is kraanwater altijd een optie. Als er echter apart water besteld wordt, wees dan voorzichtig met wat je dan precies vraagt. Vraag je enkel om ‘l’eau’ of ‘d’eau’, dan krijg je waarschijnlijk mineraalwater gepresenteerd en dat kan, vooral in de toeristische gebieden, een stuk duurder zijn dan bijvoorbeeld wijn. Vraag je specifiek om ‘une carafe d’eau’ of ‘un pichet d’eau’, zal er zeker kraanwater opgediend worden en is dat dus gratis.
Gelukkig heeft Frankrijk over het algemeen goed kraanwater en kun je er wel van op aan dat het volkomen veilig is om te drinken. In sommige plaatsen kan het water wel eens ‘bijzonder hard’ zijn, maar daar gebruikt men dan vaak filters om het water te ontkalken, dit ook om waterkokers, koffie apparaten etc. te sparen, maar het water op zichzelf is schoon en veilig. Op mijn fietsreizen door Frankrijk heb ik op allerlei openbare plekken: bij balies, kassa’s of bars gevraagd of men mijn bidon wilde vullen. Overal was het antwoord hetzelfde: “Bien sur” en was het altijd gratis. Zelfs ook eens in een kiosk waar wegwerpflessen met mineraalwater waarschijnlijk het bestverkochte product was. De meeste Franse steden hebben ook openbare watertappunten met gratis drinkwater en sommige daarvan zelfs met koolzuurhoudend water. Als men echter een kraan ziet met een bordje erbij dat: ‘eau non potable’ aangeeft, dan betekent dit, dat het water niet bedoeld is om te drinken.
In Nederland komt het beste water ter wereld zomaar uit de kraan, je zou voor onderweg altijd kraanwater van huis mee moeten nemen en onderweg eventueel laten bijvullen. Maar anders dan in Frankrijk voel je je in Nederland haast opgelaten bij het vragen om kraanwater, het is verre van vanzelfsprekend. Zelfs in de restaurants weigeren ze vaak kraanwater en bieden alleen fleswater te koop aan. Het is jammer, dat ondanks onze hoge kraanwaterkwaliteit er jaarlijks toch miljoenen plastic flessen bronwater worden verkocht en waardoor ook het zwerfafvalprobleem groeit. Vooral deze wegwerp plastic flessen leiden wereldwijd tot catastrofale problemen. De Europese Unie heeft pas nog een voorstel gedaan om kraanwater binnen bereik van iedereen te krijgen, maar een verplichting in voorstellen voor een betere drinkwatervoorziening in de EU, ziet men niet zitten. "We kunnen niet alles in een Europese wetgeving gieten", aldus Eurocommissaris Frans Timmermans, maar hij moedigt de horeca wel aan om de gratis waterkraan open te draaien en ook dat overheden meer openbare watertappunten aanleggen. Niet alleen voor milieubewuste Europeanen, maar ook voor de duurzaamheid, want bij kraanwater komen géén extra transportkosten aan te pas en is ook zonder vervuilende verpakkingsmaterialen. Het is dus zo helder als water dat Frankrijk hierin een goed voorbeeld geeft. ‘Bravo France’!
Met de groeten van Paul
