Galette de Bretonne

We waren uitgenodigd bij mijn zus Patricia en haar partner Waldy om een paar dagen te komen logeren in hun tijdelijk vakantie verblijf in het plaatsje Fouesnant in het westen van Bretagne. Vanuit Jaufrenie was het ongeveer 575 kilometer rijden. Na een mooie tocht kwamen we ’s middags in Fouesnant aan, waar we hartelijk door Patricia en Waldy werden onthaald.
We hebben daar een paar prettige dagen gehad, veel van de streek gezien en op het meest westelijke puntje van de Franse kust gestaan. Enkele leuke bad- en havenplaatsjes bezocht en tijdens een van de lunches, in een Bretonse crêperie, kennis gemaakt met de beroemde specialiteit uit de streek nl. de dunne gevulde Bretonse pannenkoeken ofwel de 'galettes' en de 'crêpes'. Er werd een galette als hoofdgerecht geserveerd en als dessert volgde een crêpe. De basis van de beide gerechten bestond uit dunne pannenkoeken en we vroegen ons nu af wat is het verschil tussen een galette en een crêpe? Het antwoord is: Het meel wat gebruikt wordt en de garnering.
De galettes zijn namelijk gemaakt van boekweitmeel. Ze worden meestal hartig gegeten, denk hierbij aan gegrilde worstjes, spek, ei, vis, schelp- en schaaldieren, kaas, ham, groenten enz. Ook koud worden
de galettes gegeten, maar dan vaak met paté, gerookte zalm, augurken, smeerkaas en kruidenkaas. De crêpes zijn gemaakt van witte bloem (tarwemeel) en worden meestal met zoet beleg gegeten: suiker,jam, Nutella, chocola, honing, fruit,gebakken appels enz. De menukaart is vaak eindeloos
gevarieerd.

Galettes zijn dus gemaakt van boekweitmeel en dit wordt in het Frans ‘sarrasin’ of ook wel ‘blé noir’ genoemd. Boekweit komt oorspronkelijk uit Azië en werd door de kruisridders meegenomen naar Frankrijk. Het Bretonse klimaat en de natte, zachte, zure grond maakte de streek zeer geschikt voor de verbouw van deze plant en ook de snelle groei, van ca. honderd dagen, is een sterk punt van dit gewas. Niemand minder dan de Hertogin Anne van Bretagne (1477-1514) liet dit gewas, als vervang voor tarwe, daarom in alle delen van haar hertogdom zaaien.
Boekweit komt van de zelfde familie als rabarber en zuring, maar vanwege de manier waarop het wordt toegepast, wordt het gerangschikt onder de granen en ook een bijzonderheid van dit ‘graan’ is dat het glutenvrij is. Daar het als vervanger van tarmemeel diende en ook een goedkoop product was, was het eeuwenlang de basis voor het dagelijkse eten in het vroegere Bretagne.

Volgens de legende is de galette geboren uit de onhandigheid van een boer die boekweitpap had gemorst op een hete steen in de open haard en dat er zo per toeval een platte, dunne koek ontstond. Zo’n steen heet in het Bretons een ‘jalet’ oftewel in het oud Frans een ‘gal’ en daar is dus de naam galette van afgeleid. Sindsdien is de boekweit galette een Bretonse specialiteit geworden. Vroeger was het in Bretagne gebruikelijk dat een bruid, in haar nieuwe woning, de eerste galette die zij bakte op de kast gooide als offer aan de vroegere bewoners! Zo verzekerde zij zich van hun bescherming voor het nageslacht en huiselijk geluk.
Om bij het eten van een galette, de Bretonse smaaksensatie helemaal af te maken, moet er zeker wat appelcider bij gedronken worden. Een leuke bijkomstigheid is, als het helemaal op z’n Bretons gaat, dat de cider in koffiekommen geserveerd wordt… Let hierbij wel op dat de cider vaak lokaal is gestookt en de alcoholpercentages nog wel eens kunnen schommelen.
Hieronder een recept en tips voor het bakken van galettes, maar houdt dan wel de traditie in ere en vergeet niet om de eerste galette op de keukenkast te gooien….!

Recept galettes: (voor ca.15 stuks)
Ingrediënten: 500 gr boekweitmeel, 15 gr zout, 1 L water, 2 eieren, 50 gr gesmolten boter, 10 cl cider, arachide-olie om in te bakken, half gezouten boter
Bereiding: Meng alle ingrediënten (behalve de cider) in een kom met een garde. Op het laatste voeg je de cider toe, met kleine scheutjes, en daarna weer roeren. Je kunt dit deeg een 1 uur van te voren maken, maar je moet het dezelfde dag nog gebruiken.
Tips voor het bakken: Neem een koekenpan met anti-aanbaklaag. Zorg dat de pan geolied en goed heet is, warmer dan bij de crêpes! Vet de pan in na elke galette. Neem een niet te volle soeplepel van het deeg en smeer uit met behulp van een spatel of gewoon door het draaien van de pan. Draai de galette als die niet meer plakt om met behulp van een spatel, laat 10 seconden in de pan liggen en draai nog een keer om. Smeer er met een kwastje wat gezouten boter op en beleg de galette daarna met de hartige ingrediënten van je keuze. Ei, ham, kaas, spinazie, zalm… Vouw de randen van de galette 2 of 4 keer naar binnen zodat je een vierkant krijgt.
Succes en ‘bon appétit’. P+P